ترتیب نام نویسندگان مقاله در بسیاری از موارد دانشجویان را دچار تردید ساخته است. دانشجویان با سوالاتی مانند موارد زیر مراجعات زیادی را داشته اند که در این پست سعی شده است که به این سوالات پاسخ داده شود.

-  آیا باید نام استاد راهنما را در ابتدا قرار دهیم؟

-  آیا لزوما نویسنده مسئول (corresponding author) باید نام اول باشد؟

-  ترتیب نام همکاران چگونه باید اتخاذ شود؟

- نام استاد مشاور باید چندم باشد؟

- چندم بودن نام من در h-index و ارزیابی رزومه ام چه تاثیری دارد؟

 اجازه بدهید ابتدا به مفاهیم ‍پایه ای بپردازیم و پس از توضیح در مورد آنها به سوالات به صورت موردی بپردازیم.

  تعریف نویسنده

نویسنده یک مقاله علمی به فردی اطلاق می شود که در یک تحقیق علمی بخشی از کار تحقیق و پژوهشی را به عهده گرفته است. تمامی نویسندگان یک مقاله می بایست شرایط زیر را احراز نمایند و تمام افرادی که دارای این شرایط باشند می بایست جزء نویسندگان مقاله باشند:

۱- تحقیقات: فرد می باید در بخش های ایده، طراحی، اجرا، تحلیل یا ارزیابی داده ها نقش قابل توجهی را ایفا کرده باشد

۲- تالیف:‌ شرکت در تهیه پیش نویس، بازخوانی و ویرایش متن مقاله 

۳- تایید :‌ تایید پیش نویس تهیه شده به منظور ارسال برای انتشار 

جایگاه مدیریتی، سرمایه گذاری، جمع آوری داده ها یا نظارت عمومی یک گروه تحقیقاتی دلیلی برای کسب عنوان نویسنده نیست.

نویسنده راهبر (Lead Author)

در مورد مقالاتی که چندین نویسنده در آن همکاری دارند، لازم است یکی از نویسندگان به عنوان «نویسنده  راهبر» انتخاب شده باشد. نویسنده راهبر علاوه بر مشمول شدن در تعریف عمومی نویسنده، مسئول اصلی ‍پیش نویس مقاله محسوب می شود و همچنین نقش مدیریت و مسئولیت موارد مربوط به تهیه و چاپ مقاله را عهده دار است.

نویسنده راهبر لزوما رکن اصلی تحقیقات انجام شده یا مدیر پروژه تحقیقاتی نیست. مسئولیت های نویسنده راهبر شامل موارد زیر است:

۱-  تالیف: تهیه لیست نویسندگان مقاله بر اساس معیار های اشاره شده

۲- تایید:‌ تهیه و ارسال پیش نویس اولیه مقاله به تمام نویسندگان جهت بررسی و انعکاس نظرات دیگر نویسندگان و جلب تایید آنها

۳- صحت: نویسنده راهبر به طور کلی مسئول صحت و یکپارچگی کار تحقیقی و  اطمینان از کامل بودن، دقیق بودن و تحلیل منطقی داده ها است.

نویسندگان همکار

تمامی نویسندگان همکار در موارد زیر مسئولیت دارند:

۱- تالیف:‌ اعلام توافق برای درج به عنوان نویسنده مقاله 

۲- تایید :‌ اعلام تاییده بازبینی و موافقت با پیش نویس تهیه شده

۳- صحت: تایید صحت مقاله 

تمام افراد حق دارند درصورتی که خود را مناسب شرایط نویسندگی مقاله نمی دانند از این کار صرف نظر نمایند.

چه کسانی نویسنده مقاله نیستند؟

۱- نویسنده مهمان :‌ نباید از نام افراد به واسطه افتخارات یا شهرت آنها برای اعتبار بخشیدن به مقاله استفاده شود

۲- هدیه کردن : نباید نام افرادی را به نویسندگان افزود تا به آنها هدیه یا اعتباری داد 

۳- نویسنده غایب :‌ افرادی که در روند تهیه مقاله نقش (‌هر نوع) داشته اند اما مشمول شرایط ذکر شده برای مولف نمی شوند مانند استفاده از نام بزرگان و یا افرادی که هویت حقیقی آنها قابل تشخیص نیست.

 ترتیب نویسندگان چگونه باید باشد؟

در کل اینکه ترتیب نام نویسنگان چگونه باید باشد به برآیند تصمیم و رایزنی گروه نویسندگان بستگی دارد. 

سناریو های رایج دیگر:‌

۱- استاد بزرگ، دانشجوی کوچک! 

در مواردی دیده می شود که دانشجویانی که تحقیقی را انجام داده اند ( پروژه کارشناسی ارشد و ...)‌ به لحاظ جایگاه و احترامی که برای استاد راهنمای خود قائل هستند، ترجیح می دهند که نام استادشان را اولین نام بگذارند و سپس نام خود.

۲- دانشجو محوری!

برخی از اساتید بر این باورند که در مقاله ای که از پایان نامه یک دانشجو حاصل می شود، نام دانشجو باید اولین نام باشد و سپس نام اساتید راهنما و مشاور آورده شود. در این موارد نام استاد راهنما، دومین نام و به عنوان نویسنده مسئول قید می شود.

۳- ارجحیت میزان مشارکت

همچنین عده ای بر این باور هستند که ترتیب نام نویسندگان باید بر اساس میزان مشارکت آنها در پروژه تحقیقاتی باشد و معمولا چنانچه نتوان بواسطه این معیار جایگاه دقیقی معین نمود به ترتیب الفبایی بسنده می شود. قابل ذکر است در این موارد نام نویسنده مسئول ممکن است آخرین نام نیز باشد.

۴- گروه بندی:‌

بعضا دیده می شود که ترجیح داده می شود که حسب مورد ابتدا گروه دانشجویان به ترتیب حروف الفبا و یا میزان مشارکت قید شوند و سپس نام اساتید دانشگاهی آورده شوند

ترتیب نام نویسندگان یک مقاله چه تاثیری بر H-index آنها دارد؟

اینکه نام شما به عنوان نویسنده مقاله چندم باشد، تاثیری در عدد H-index شما ندارد.

برگرفته از : تراپیپر - دستیار تحقیق شما